Zwiększone dostawy z Norwegii kontra październikowe ochłodzenie

W ubiegłym tygodniu notowania gazu (kontrakt OCT25) podlegały umiarkowanym wahaniom, utrzymując się w granicach 31,8–32,95 EUR/MWh. W zeszły czwartek (18.09) nastąpił wzrost cen, napędzany informacjami o możliwym wcześniejszym niż planowano (przed 2028 rokiem) zakazie importu LNG z Rosji przez Unię Europejską oraz wydłużeniem norweskich prac konserwacyjnych. Mimo to, rynek zareagował umiarkowanie, z uwagi na brak szczegółów dotyczących implementacji sankcji oraz oczekiwany wzrost globalnej podaży LNG od wiosny 2026 roku. Co więcej pojawiły się doniesienia o możliwych zakłóceniach w eksporcie skroplonego gazu z USA w październiku, przy kończącym się sezonie huraganów, co przypadnie na okres spodziewanego ochłodzenia w Europie.

Następnie nastąpiła tendencja spadkowa dla notowań, która wynikała głównie ze zwiększonych dostaw gazu z Norwegii. Pomimo wciąż trwających napraw (m.in. na polach Troll i w zakładzie Kollsnes) oraz lokalnych awarii (Skarv, Oseberg), które wpływały na krótkoterminowe niepokoje, przesył gazu wzrastał. Dzisiaj (25.09) eksport surowca z Norwegii ma wynieść 286 mln m³/d (+7% d/d), a dostawy na kontynent wyniosą ok.184 mln m³/d (+14% d/d). Równocześnie magazyny gazu w UE pozostają dobrze zaopatrzone (ok. 82%), choć poziom ich wypełnienia jest wciąż niższy niż w analogicznym okresie rok wcześniej.

Z perspektywy geopolitycznej, istotnym wydarzeniem była propozycja przyspieszenia unijnego zakazu importu rosyjskiego LNG do 2027 roku (która jednak musi być zatwierdzona przez wszystkie kraje członkowskie). Mimo że decyzja nie wywołała znaczącej reakcji cenowej, rynek oczekuje na dalsze propozycje UE w ramach strategii odchodzenia od importu rosyjskich surowców. Stosunkowo niewielka reakcja uczestników rynku na propozycję 19. Pakietu sankcji sugeruje, iż nie ma oczekiwań o większych problemach z zastąpieniem rosyjskich dostaw wraz z falą nowych projektów LNG na świecie oraz prognozowanym rozwojem OZE. W tym kontekście rośnie znaczenie alternatywnych szlaków importu, w tym terminali LNG w Hiszpanii i Grecji.

Warto również wspomnieć, że w pierwszej połowie 2025 roku zapotrzebowanie na gaz w krajach UE-27 było o 21% niższe w porównaniu do poziomu z 2021 roku. Należy jednak zaznaczyć, że popyt był o 4% wyższy r/r, co wynikało głównie z mniejszej produkcji energii z wiatru i hydroelektrowni spowodowanej chłodniejszą pogodą. W ramach programu REPowerEU Komisja Europejska zamierza do 2030 roku zastąpić prawie 100 mld m³ importowanego LNG energią pochodzącą z odnawialnych źródeł. Według szacunków IEEFA, realizacja tego planu mogłaby doprowadzić do spadku całkowitego importu LNG o 25% w 2030 roku w porównaniu z poziomem z 2024 roku.

Dodatkowo, Słowacja i Węgry planują zwiększyć przepustowość gazociągu na odcinku Vel’ke Zlievce–Balassagyarmat o 20%, co pozwoli osiągnąć 4,38 mld m³ przesyłanego wolumenu rocznie. Działanie to wpisuje się w szerszy plan poprawy dostępu do amerykańskiego LNG importowanego przez greckie terminale, a następnie przesyłanego przez Bułgarię, Rumunię, Węgry i Słowację na Ukrainę. Węgierski operator poinformował o projekcie, ale nie podano jeszcze konkretnej daty jego realizacji.

W aspekcie pogodowym, warto wspomnieć o rosnącym ochłodzeniu w Europie Zachodniej, które już teraz chwilowo wspiera ceny.  Zgodnie z analizami rynkowymi, temperatura od początku października ma być niższa od norm sezonowych co zwiększa prawdopodobieństwo, że gospodarstwa domowe szybciej rozpoczną pobór do celów grzewczych.

W tym tygodniu szósty sankcjonowany statek Arctic Mulan rozładował ładunek LNG w chińskim terminalu Beihai. Obecnie rosyjski projekt Arctic LNG 2 regularnie wysyła transporty. Jak podały dane Kpler, na trasie z zakładu do Azji zauważono co najmniej dwa lub trzy kolejne statki. Jednocześnie zgodnie z oszacowaniami analityków IEA przy pełnej wydajności instalacja mogłaby eksportować około 18 mld m³ gazu rocznie z dwóch linii produkcyjnych. W praktyce jednak realizacja tych planów może być utrudniona z powodu ograniczeń logistycznych i niższego tempa prac. Warto również wspomnieć o projekcie Power of Siberia 2, który w założeniu ma umożliwić eksport do 50 mld m³ gazu rocznie do Chin. Choć rozmowy między stronami trwają, wciąż brakuje ostatecznej, wiążącej umowy na dostawy.

Pod koniec ubiegłego tygodnia notowania kontraktu CAL26 na gaz polskiej TGE kierowały się tendencją spadkową, dochodząc w poniedziałek (22.09) do poziomu 157,65 PLN/MWh. Od wtorku (23.09) obserwowany był jednak sukcesywny wzrost cen, który doprowadził do osiągnięcia poziomu 159,20 PLN/MWh na zamknięciu sesji w środę (25.09).

Obecnie gaz zajmuje 5. miejsce w strukturze wytworzenia z 11% udziałem w miksie (4 miejsce zajmuje fotowoltaika z 14% udziałem).