Zakup energii elektrycznej w modelu SPOT to rozwiązanie oparte na bieżących cenach rynkowych, które codziennie ustalane są na giełdzie energii. Coraz więcej firm, zwłaszcza tych z doświadczeniem w analizie kosztów, decyduje się na rozliczenie SPOT, szukając elastyczności i oszczędności. Energia po cenach zmiennych daje możliwość reagowania na wahania rynku i optymalizacji kosztów. Jednak skuteczne korzystanie z tej formy zakupu wymaga świadomości taryf, ryzyk oraz wiedzy o tym, jak działa rynek SPOT energii.
Z artykułu dowiesz się:
· Jak działa rynek SPOT energii elektrycznej?
· Jakie są korzyści z zakupu energii po cenach zmiennych?
· Kiedy warto się zdecydować na rozliczenia SPOT?
· Jaka jest zależność między zakupem energii elektrycznej po cenach giełdowych a grupami taryfowymi?
· Czy energia elektryczna na rynku SPOT to przyszłość firm?
· Jakich jest 5 powodów, dla których warto rozważyć zakup energii SPOT?
Jak działa rynek SPOT energii elektrycznej?
Rynek SPOT energii elektrycznej to miejsce, w którym ceny ustalane są na podstawie bieżącej podaży i popytu, z dnia na dzień. W Polsce za jego organizację i funkcjonowanie odpowiada Towarowa Giełda Energii (TGE), która publikuje godzinowe stawki na kolejny dzień. Model ten oznacza, że przedsiębiorstwa mogą kupować energię elektryczną po aktualnej cenie giełdowej, bez zawierania długoterminowych umów z ustalonym z góry poziomem cen.
Dzięki temu możliwe jest reagowanie na trendy rynkowe – spadki cen energii mogą przynieść realne oszczędności. Jednocześnie należy pamiętać, że ceny energii SPOT mogą być bardzo zmienne – stąd też konieczność monitorowania rynku oraz przygotowania strategii zarządzania ryzykiem. Wiedza o strukturze taryf i stref czasowych – zwłaszcza w grupach taryfowych typu C (np. C12) – jest tutaj niezbędna.
Korzyści z zakupu energii po cenach zmiennych – elastyczność i potencjał oszczędności
Elastyczny zakup energii dla firm to główna zaleta modelu SPOT. Możliwość dostosowania zakupów do godzin, w których cena jest najniższa, pozwala klientom zoptymalizować koszty. Dla przedsiębiorstw z profilem zużycia skoncentrowanym poza szczytem rozliczenie energii po cenach giełdowych może przynieść zauważalne korzyści.
Firmy, które inwestują w systemy zarządzania energią lub współpracują z doradcami energetycznymi, mogą skutecznie przewidywać i kontrolować swoje wydatki. Dzięki temu możliwa jest integracja decyzji zakupowych z profilem działalności i dynamicznym planowaniem pracy urządzeń energochłonnych.
Rozliczenie SPOT – dla kogo i kiedy warto?
Rozliczenie SPOT jest szczególnie korzystne dla odbiorców z dużym zużyciem energii, którzy są w stanie dostosować swój profil zużycia do godzin najtańszej energii. Najczęściej są to firmy przemysłowe, logistyczne, centra danych czy duże obiekty komercyjne. Warto też zauważyć, że wybór tej formy zakupu energii nie wyklucza korzystania z taryf strefowych – przeciwnie, ich znajomość może pomóc w jeszcze lepszym dopasowaniu do potrzeb przedsiębiorstwa.
W przypadku małych i średnich firm kluczowe znaczenie przy decyzji o zakupie energii SPOT ma analiza porównawcza: czy bardziej opłacalne będzie pozostanie przy taryfie jednostrefowej (np. C11), czy też wejście w rozliczenia godzinowe. Zmiana grupy taryfowej, zgodnie z obowiązującymi przepisami, może być dokonana raz na 12 miesięcy – warto więc decyzję poprzedzić dogłębną analizą danych zużycia i kosztów.
Zakup energii elektrycznej po cenach giełdowych a grupy taryfowe
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z 2023 roku podział na grupy taryfowe zależy m.in. od napięcia sieci, mocy umownej, liczby stref czasowych i zużycia energii. To właśnie w obrębie tych grup firmy dokonują wyboru modelu rozliczeniowego – w tym energii po cenach zmiennych. Np. grupa taryfowa C12 umożliwia korzystanie z tańszej energii poza szczytem, co może być skorelowane z godzinami niskich cen SPOT.
Rozliczenie energii po cenach giełdowych pozwala też na korzystanie z narzędzi typu demand response – dostosowania poboru energii do warunków rynkowych. To rozwiązanie wpisuje się w nowoczesne podejście do zarządzania energią i zwiększa konkurencyjność firmy poprzez optymalizację kosztów operacyjnych.
Czy energia elektryczna na rynku SPOT to przyszłość firm?
Zdecydowanie tak – rosnąca dostępność danych godzinowych oraz rozwój systemów takich jak CSIRE (Centralny System Informacji Rynku Energii) sprawiają, że transparentność i łatwość analizy rynku będą coraz większe. Zakup energii SPOT będzie dzięki temu dostępny również dla mniejszych podmiotów, które do tej pory nie miały narzędzi do zarządzania ryzykiem cenowym.
Warto również wspomnieć, że rynek energii elektrycznej w Polsce – jak pokazują dane z TGE – staje się coraz bardziej dynamiczny. Dla firm gotowych na inwestycję w analizę danych, technologię i doradztwo energia po cenach zmiennych to realna szansa na budowanie przewagi konkurencyjnej.
Zintegrowane podejście do zarządzania energią: energia elektryczna i gaz ziemny
Wiele firm, które decydują się na zakup energii elektrycznej w modelu SPOT, interesuje się również optymalizacją innych źródeł energii – w tym paliw gazowych. Gaz ziemny stanowi istotny element miksu energetycznego w wielu branżach, a jego ceny, podobnie jak w przypadku energii elektrycznej, mogą podlegać wahaniom rynkowym. Warto więc rozważyć kompleksowe podejście do zakupów energii – zarówno elektrycznej, jak i gazu ziemnego – co może przynieść jeszcze większe oszczędności i stabilność kosztów operacyjnych.
5 powodów, dla których warto rozważyć zakup energii SPOT
Podsumowując, do kluczowych korzyści związanych z zakupem energii elektrycznej na rynku SPOT – np. od firmy UNIMOT – należą m.in. następujące:
· możliwość zakupu energii elektrycznej po cenach giełdowych – często niższych niż w stałych umowach,
· elastyczność w planowaniu zużycia energii – oszczędność dzięki analizie godzinowych stawek,
· dostosowanie do profilu działalności – np. firm pracujących głównie nocą lub poza szczytem,
· możliwość integracji z systemami zarządzania energią i automatyką,
· większa świadomość energetyczna i dostęp do transparentnych danych rynkowych.